نشست چین-کشورهای عربی و چین-شورای همکاری خلیج فارس، دو نشست منحصر به فرد در تاریخ روابط چین و جهان عرب، روزجمعه 9 دسامبر/18 آذرماه با موفقیت و با حضور «شی جین پینگ» رهبر چین و بیش از 10 نفر از سران کشورهای عربی برگزار شد؛ این نشست های برجسته با نتایج مثمرثمری برای دو طرف همراه بود و در جریان برگزاری آنها، رهبر چین به تشریح ساخت یک جامعه چین-عرب با آینده ای مشترک در عصر جدید پرداخت.
ناظران دنیا برگزاری این دو نشست را فرصتی جهت ارتقاء جدید روابط بین چین و اعراب و چین و شورای همکاری خلیج فارس و تقویت همکاری های آتی آنها، تقویت توسعه و امنیت مشترک و پیشبرد هر چه بیشتر گفتگوها میان تمدن ها توصیف کرده اند.
چین و کشورهای عربی در جریان برگزاری این دو نشست بار دیگر بر تعهدات خود جهت تزریق انرژی مثبت بیشتر به پروسه حفظ صلح و ثبات منطقه ای و جهانی تاکید کردند.
آقای شی در سخنرانی خود در نشست چین-شورای همکاری خلیج فارس، از دو طرف خواست تا در مسیر ارتقاء وحدت، توسعه، امنیت و تمدن، شریک یکدیگر باشند.
بعد از سفر آقای شی به عربستان سعودی، چین و کاخ پادشاهی عربستان بیانیه ای مشترک صادر کردند و در آن، تصریح نمودند که به حمایت قاطع از منافع محوری یکدیگر، حمایت از یکدیگر در راستای حفاظت از حاکمیت ملی و تمامیت ارضی، دفاع مشترک از اصل عدم مداخله در امور داخلی دیگر کشورها و سایر هنجارهای اساسی حاکم بر حقوق و روابط بین الملل ادامه خواهند داد.
«سماع سلیمان» یکی از اعضاء کمیته روابط خارجی و امور عرب در سنای مصر گفت: «هیچ تضادی بین چین و کشورهای عربی در دستیابی به اهداف استراتژیک یکدیگر وجود ندارد. هر طرف سیاست گذاری های خودش را دارد که این سیاست ها از نظر عملکرد به سوی رسیدن به صلح جهانی، تقریبا مشابه اند. دو طرف در زمینه تثبیت صلح در خاورمیانه، حل درگیری های منطقه ای به شیوه ای مسالمت آمیز، تقویت ابزار مقابله با تروریسم و همچنین تعمیق مزایای ابتکار کمربند و جاده چین، با یکدیگر اتفاق نظر دارند».
«مازن شامیه» دستیار سابق وزیر خارجه فلسطین، با تاکید بر اینکه کشورهای عربی باید اهمیت زیادی برای دیدگاه های چین نسبت به صلح منطقه ای قائل باشند، نشست چین و کشورهای عربی را فرصتی برای اجرای دیدگاه های چین و تامین فرصت های جدی برای حل و فصل موضوعات مرتبط با خاورمیانه توصیف کرد.
چین و جهان عرب در طول سال های اخیر، به صورت مشترک به ترغیب توسعه مشترک سازنده از طریق همکاری های مفید متقابل در زمینه های مختلف پرداخته اند. از میان کشورهای عربی، 20 کشور اسنادی را در زمینه همکاری کمربند و جاده با چین امضاء کرده و 17 کشور از ابتکار توسعه جهانی اعلام حمایت نموده اند؛ 15 کشور نیز به عضویت بانک سرمایه گذاری زیرساخت آسیا در آمده اند. بر اساس چارچوب مجمع همکاری چین-کشورهای عربی، 17 مکانیسم همکاری به منظور گسترش و اثبات دستور کار همکاری آغاز شده است؛ از طرف دیگر، چین بزرگ ترین شریک تجاری شورای همکاری خلیج فارس و بزرگ ترین بازار صادرات محصولات پتروشیمی باقی مانده است.
ناظران بر این باورند که اینگونه همکاری های کارآمد بین چین و جهان عرب بعد از برگزاری دو نشست فوق پیشرفت بیشتری خواهد داشت چرا که دو طرف به انجام تلاش های بیشتر برای آزادسازی پتانسیل همکاری و پرورش محرک های رشد جدید برای توسعه مشترک متعهد گشته اند.
رهبر چین در سخنرانی خود در نشست چین-شورای همکاری خلیج فارس، خواستار تلاش های مشترک کشورهای شورا در مسیر گسترش عرصه های جدید همکاری در زمینه های نوآوری و علوم و فناوری شد و تاکید کرد که چین برای همکاری با کشورهای شورای همکاری خلیج فارس در راستای ساخت یک مرکز داده کلان و رایانش ابری، تقویت همکاری های تکنولوژیکی در زمینه اینترنت های نسل پنجم و ششم و ایجاد مجموعه ای از انکوباترها (مراکز رشد) برای نوآوری و راه اندازی کسب و کارهای جدید و … آماده است.
در بیانیه مشترک چین و عربستان سعودی آمده است که این کشور عربی از ابتکار توسعه جهانی پشتیبانی می کند و چشم انتظار مشارکت در همکاری و ایفای نقش خود در تسریع اجرای دستور کار توسعه پایدار 2030 سازمان ملل است.
«ناصر عبدالعال» استاد دانشگاه «عین الشمس» مصر می گوید ابتکار توسعه جهانی، پلتفرمی را جهت رسیدن به اهداف توسعه ای چین و شرکایش در پرتو دستور کار توسعه پایدار 2030 سازمان ملل فراهم می آورد.
«سامر خیر احمد» یک نویسنده اردنی و کارشناس روابط اعراب-چین نیز بر این باور است که ابتکار کمربند و جاده چین پتانسیلی گسترده برای تقویت همکاری اعراب-چین و یادگیری متقابل و فراهم آوری مزایای بیشتر برای مردم دو طرف دارد. وی می گوید: «از نظر من، هر چه همکاری اعراب با چین نزدیک تر باشد، آنها به احیاء و تجدید حیات خود نزدیک تر خواهند شد».
«نحله عماد» مدیر عامل شرکت توسعه منطقه اقتصادی کانال سوئز مصر، با تاکید بر اینکه دو نشست فوق باعث تقویت روابط خوب چین با تمام کشورهای عربی می گردد، گفت کشورهای عربی «به این رابطه نیاز دارند آن هم نه فقط برای تجارت و کسب کار بلکه برای گسترش صنعتی شدنمان».
چین و جهان عرب به رغم مسافت طولانی، تاریخ بلند مدتی از تعاملات دوستانه دارند. تاریخ مبادلات بین چین و کشورهای عربی به بیش از 2 هزار سال پیش باز می گردد. اخیرا نیز چین 20 مؤسسه کنفسیوس و دو کلاس درسی کنفسیوس را در کشورهای عربی راه اندازی کرده است در حالیکه بیش از 40 دانشگاه چینی نیز زبان عربی را به عنوان رشته اصلی تدریس می کنند.
در جریان برگزاری دو نشست فوق، دو طرف بر اهمیت گفتگو میان تمدن ها و یادگیری متقابل فرهنگی، تلاش برای جایگزینی مبادلات و یادگیری متقابل با بیگانگی و برخورد تمدن ها، ارتقاء تفاهم و خویشاوندی بین مردم و ساخت «باغی از تمدن ها» با ویژگی قدردانی و تشویق متقابل، تاکید نمودند.
آقای شی در سخنرانی خود در نشست چین-کشورهای عربی بر تقویت تبادلات فرهنگی و درک و اعتماد هر چه بیشتر بین چین و کشورهای عربی تاکید کرد و گفت دو طرف باید تبادلات پرسنلی خود را افزایش دهند و به تعمیق همکاری های فرهنگی بپردازند و در زمینه تجربیات حاکمیتی با یکدیگر تبادل نظر داشته باشند.
رهبر چین ضمن سخنرانی در نشست چین-شورای همکاری خلیج فارس، از دو طرف خواست تا برای تحقق رفاه فرهنگی، تقویت تعاملات بین مردم دو طرف، افزایش تبادلات فرهنگی، بهره مندی از دستاوردهای فرهنگی مطلوب یکدیگر و همچنین ارتقاء ارزش های غنی تمدن های شرقی، شریک یکدیگر باشند تا سهم خود را در توسعه و پیشرفت تمدن بشری ایفا کنند.
«عصام شرف» نخست وزیر سابق مصر با اشاره به اینکه دو طرف تحت شرایط بین المللی فعلی باید در مسیر ایجاد انگیزه برای جهان از طریق ارزش های موروثی اشان جهت ساخت یک تمدن هماهنگ همکاری کنند، گفت چین و کشورهای عربی هزاران سال است که از طریق جاده ابریشم باستانی در زمینه تبادلات تجاری و فرهنگی با یکدیگر مرتبط بوده اند.
«احمد ابوالغیظ» دبیرکل اتحادیه عرب نیز نشست چین-کشورهای عربی را فرصتی برای تبادل دیدگاه های دو طرف توصیف کرد.
