آدم‌ها چند دسته‌اند، یا آنقدر شور و اشتیاق دارند که صبح جمعه اول صبح در مسیر کوهند یا هر از چند گاهی با دوستانشان برای تفریح کوهنوردی می‌کنند و حالت دیگری هم هست که هیچ علاقه‌ای به کوهنوردی ندارند و اساسا کوهنوردان را درک نمی‌کنند. امّا آنهایی که طعم لذیذ کوهنوردی چشیده‌اند، همیشه مشتاق مسیرهای پرپیچ و خمش هستند. در تهران، مسیرهای متعددی برای کوهنوردی هست که هر کدام ویژگی‌های خودشان را دارند. چه تصمیم به کوهنوردی داشته باشید چه کوهپیمایی، لازم است از پیش مسیرتان را تعیین کنید. در این مطلب می‌خواهیم 5 مسیر کوهنوردی را در شمال تهران معرفی کنیم که مسیرهای ایمنی برای کوهنوردی هستند و امکانات کافی دارند. چه کوهنورد حرفه‌ای باشید چه تازه‌کار، این مسیرها مناسب خواهند بود.
کوهستان شمال تهران از پرطرفدارترین مناطق کوهستانی ایران است و حتّی جزو یکی از پررفت و آمدترین مسیرهای کوهپیمایی جهان محسوب می‌شود. البته به همین میزان هم، اتفاقات تلخ در این مسیر رخ داده است.
1. مسیر دارآباد؛ قله در 3193 متری
دارآباد محله‌ای در شمال شرقی شمیران تهران است که اگر آن را ادامه دهید به مسیر کوه می‌رسید. در ابتدای مسیرش، کافه‌ای کوهستانی دارد. مسیر کوهنوردی آن به سمت شمال از بالادست رودخانه مشخص است. اگر مسیر دارآباد را برای کوهنوردی انتخاب کردید، باید توجه کنید که در زمستان به جز این مسیر مشخص کوهنوردی، سایر مسیرها خطرناک است و ممکن است با ریزش بهمن روبه‌رو شوید.
2. مسیر کلکچال؛ قله در 3341 متری
مسیر کلکچال با پارک جمشیدیه آغاز می‌شود. پارک را به سمت کوه که بروید، مسیر شروع می‌شود. در میان فواصلی که طی می‌کنید، ایستگاه‌هایی وجود دارد که می‌توانید در آنها استراحت کنید و چیزی بخورید. میان فواصل ایستگاه امّا چیزی نیست. مسیرتان را می‌توانید با پناهگاه یا قله به پایان برسانید. مسیر کلکچال مسیر شیب‌داری است که خطر آنچنان ندارد و برای کوهنوردان مبتدی هم مناسب است، امّا به هر حال در زمستان که مسیر کمی یخ می‌بندد باید بیشتر مواظب بود. اگر دوست دارید مسیر کلکچال را به سمت شیرپلا بروید، باید بدانید که در فصل زمستان این مسیر انباشته از برف است و تا کنون افراد بسیاری در آن دچار حادثه شده‌اند.
3. مسیر دربند؛ قله در 3964 متری
شاید بتوان گفت مسیر دربند از معروفترین مسیرهای کوهنوردی است که حتّی کسانی که کوهنوردی نمی‌کنند هم آن را می‌شناسند. شاید به خاطر مجسمه کوهنورد اول مسیرش باشد که برای ما تبدیل به نماد کوهنوردی شده! مسیر دربند به قله توچال ختم می‌شود امّا مسیرش چندان آسان نیست. معمولا افرادی که از مسیر دربند کوهنوردی می‌کنند تا پناهگاه شیرپلا می‌روند و بازمی‌گردند. امّا اگر تصمیم به فتح قله هم داشته باشید، می‌توانید برای برگشت از تلکابین استفاده کنید. امّا اگر تجهیزات و مهارت کافی ندارید، بی‌هیچ وجه زمستان را برای این مسیر انتخاب نکنید زیرا یال منتهی به قله بسیار بادگیر است و در دره‌ها برف زیادی هست و ممکن است دچار مشکل شود.
در مسیر میدان سربند تا قله توچال دوراهی‌های فراوانی هست که به سوی بند یخچال، دره اوسون، مجتمع کلکچال، قله اسپیلت، ایستگاه پنج تله‌کابین و ایر مسیرهای فرعی. البته ترجیحا این مسیرهای فرعی را در زمستان امتحان نکنید زیرا همراه با مخاطرات فراوان است.
4. مسیر ولنجک؛ قله در 3964 متری
مسیر ولنجک مسیر متداولی است که برای سوار شدن تلکابین می‌روند و به قله توچال ختم می‌شود. گاهی در زمستان‌ها حتّی مردم برای تفریح از تلکابین‌ها استفاده می‌کنند و لزوما همه به قصد کوهنوردی به این منطقه نمی‌آیند. مسیر کوهنوردی آن مارپیچ است و شیب کمی دارد. بین ایستگاه 2 تا 5 هیچ رستوران و ایستگاهی نیست بنابراین سعی کنید به اندازه استراحت کنید. ایستگاه‌های بالاتر در زمستان خطرناک هستند بنابراین اگر قصد صعود دارید حتما از شرایط جوی و تجهیزات کافی همراهتان مطمئن شوید.
اگر قصد استفاده از تلکابین توچال را دارید حتما از ساعت دقیق فعالیت و اولویت سرویس دهیشان اطلاع داشته باشید. همنچین در شرایط باد و طوفان شدید کار نمی‌کنند.
5. مسیر درکه؛ پناهگاه در 2550 متری
مسیر درکه تا پناهگاه از داخل دره زیبای پلنگچال و کنار رودخانه می‌گذرد. درکه جزو زیباترین مسیرهای کوهنوردی تهران محسوب می‌شود. در بیشتر مسیر رستوران‌ها و کافه‌ها برای سرویس دهی قرار گرفته‌اند بنابراین آخر هفته‌ها ممکن است ابتدای مسیر شلوغ باشد چون مردم به قصد تفریح و استفاده از رستوران‌ها هم می‌آیند.
این مسیر برای زمستان هم مناسب است البته بعد از اذغال چال، احتمال ریزش بهمن هست. نیمه‌های مسیر در ضلع غربی ارتفاعات مشرف به رودخانه، دره‌ای پردرخت به نام جنگل کارا هست که حدود نیم ساعت از مسیر اصلی فاصله دارد، حتی مناسب کوهپیمایی در زمستان هم هست. از مسیر جنگل کارا می‌توانید به قله‌های چین کلاغ و دوشاخ صعود کنید امّا بدون راهنمایی و آمادگی کافی تصمیم به این کار نگیرید.
سخن آخر
مسیرهای کوهنوردی شمال تهران به یکدیگر راه دارند امّا برای این کار نیاز به آمادگی کافی، تجهیزات لازم و بلد بودن مسیر است. همچنین اگر در زمستان قصد کوهنوردی دارید، حتما با تجهیزات کافی و مهارت لازم تصمیم به این کار بگیرید، چه بسا بسیاری مواقع کوهنوردان حرفه‌ای و باتجربه در مسیرها دچار سانحه شده‌اند. حتما به هشدارهای هواشناسی توجه کنید تا دچار حوادث غیرمترقبه نشوید.
کوهنوردی علاوه بر علاقه، نیاز به احتیاط فراوان دارد زیرا هر بی‌احتیاطی ممکن است به قیمت جان خود یا همراهانتان تمام شود. همچنین مهارت‌های لازم را در کنار فعالیتتان بیاموزید مثل نقشه‌خوانی و کار با قطب‌نما و GPS که شما را در مسیر راهنمایی می‌کند.
اگر به امداد و نجات نیاز داشتید، فراموش نکنید که بدون معطلی با شماره 125 تماس بگیرید.
