شکی نیست که تقویت ارتباطات علمی با کشور های دنیا فرصت های خوبی برای جامعه آکادمیک ما فراهم می آورد تا ضمن اینکه از نظر علم و فنآوری به روز شوند، ظرفیت ها و توانایی های خود را هم به دنیا نشان بدهند.
امروز کشورمان در حوزه های گوناگونی از صنعت همچون در بخش صنایع نفت و گاز، پتروشیمی و یا معدن و بسیاری از بخش های صنعتی به علم و تکنولوژی روز نیاز دارد. این ها را چه کسی باید تامین کند؟ بخش دانشگاهی کشور متولی تامین نیروی انسانی در این حوزه ها است. ولی متاسفانه می بینیم بخش دانشگاهی نیز دچار انجماد شده است. سرفصل های بسیاری از رشته ها در دانشگاه های ما همان است که 50 سال پیش تدریس می شد!
دانشجو های بسیار خوبی داریم ولی این نیروهای مستعد باید تحت آموزش مناسب و به روز شده قرار بگیرند. در این حوزه به تغییر نیاز داریم و لازمه آن اراده دانشگاه و تعامل جدی برای تغییر واحد های درسی و استراتژی های آموزشی است. به این منظور رصد شیوه تدریس و سرفصل ها در دانشگاه های جهان به رشد علمی در دانشگاه های داخل کمک می کند.
مهاجرت بخش علمی و آکادمیک کشور در چند سال اخیر افزایش پیدا کرده است. مهاجرت وقتی با این هدف صورت بگیرد که همکاران و دانشجویان در کشور مقصد تجاربی علمی کسب کنند و به کشور برگردند، چنین برنامه ای مبارک است و جامعه علمی باید در ازای آن مورد تشویق و ترغیب قرار گیرد تا برورند و تحصیل کنند و تجربه بیفزایند و به روز شوند و با توانمندی هایی بین المللی به کشور برگردند. مدیریت درست این ظرفیت ها می تواند دانشگاه های کشور را به روز کند.
در این زمینه می توان به مسئولیت اجتماعی شرکت ها و صنایع بزرگ اشاره کرد. این بخش ها می توانند دانشجو های نخبه را با هزینه خود به دانشگاه های دنیا بفرستند تا نیروی انسانی در بخش صنعت و در بخش آکادمیک به روز شود.
در مورد دانشگاه های مبدا می توان به دانشگاه های چین اشاره کرد. رشد علمی در چین تابعی از رشد اقتصادی است. اگرچه دانشگاه های این کشور تا بیست سال پیش رتبه هایی جهانی نداشتند اما چین با اجرای طرح های توسعه اقتصادی و پروژه های ملی توانست بخش صنعت و بخش علمی خود را با هم پیوند دهد و همین موجب ارتقای هر دو بخش شد. امروز بیش از 100 دانشگاه چین دارای رتبه های برتر جهانی هستند.
پیشرفت علمی چین امری نیست که نگارنده بخواهد در خصوص آن صحبت کند این پیشرفت امری عیان است. چین از هر 33 مقاله علمی ثبت شده یک اختراع به دست می آورد در حالی که این نسبت در ایران یک اختراع به ازای هر 850 مقاله است.
شکی نیست که چین به زودی به ابرقدرت اول جهان تبدیل می شود. از این رو تجربه تحصیل در چین که نسبت به کشور های غربی ارتباطات خوبی با کشورمان دارد، می تواند مزایای زیادی برای دانشجویان ایرانی به همراه داشته باشد. یکی از آن امتیازات مشابهت های تاریخی و فرهنگی دو کشور است.
همچنین همکاری های مستمر میان دو کشور طی 50 سال گذشته مشکلات اقامت و تحصیل شهروندان هر دو کشور را در زمان مهاجرت آسان می کند، چون تجارب زیادی از سفرها و مهاجرت و تهیه مسکن، مبادله پول و روابط کنسولی وجود دارد.
