قبل از اجرای اصلاحات اقتصادی در چین نزدیک به یک میلیارد نفر از جمعیت این کشور در فقر شدیدی زندگی می کردند. محمد زارعی، کارشناس روابط بین الملل در رابطه با چگونگی گریز چین از تله فقر و تبدیل شدن به ابرقدرتی جهانی گفت:
وقتی چین به کنترل حزب کمونیست درآمد، کشوری فقیر با جمعیتی عظیم بود. چین کمونیست تا سال ها از داشتن اقتصادی رو به رشد، شرکای تجاری و همچنین از برقراری روابط دیپلماتیک محروم بود.
بعد از مرگ مائو بود که درهای این کشور به روی سرمایه گذاری خارجی باز شد. که گفته می شود این تغییر بنا بر وصیت مائو بود. چین چاره ای جز این نداشت و با اصلاحات اقتصادی نشان داد که لزوم تغییر را درک کرده است. اصلاحات اقتصادی منجر شد تا سرمایه های جهانی وارد چین شود. استفاده از نیروی کار ارزان و هزینه های اندک تولید، انگیزه های سرمایه گذاران را بیشتر کرد تا چین را انتخاب کنند.
اگر یک دلیل برای رشد اقتصادی چین وجود داشته باشد آن دلیل درک لزوم تغییر است. اصلاحات اقتصادی، کاهش موانع تولید، تسهیل تجارت و به ویژه کاهش تعرفه کالاهای چینی منجر شد تولیدات این کشور جهان را در نوردد.
چین برای رهایی از فقر، اصلاحات اقتصادی و سپس نوآوری های مستمر را با برنامه ریزی دقیق و زمان بندی شده در پیش گرفت.
محمد زارعی، تاثیر گذار ترین اقدام اقتصادی چین را اینطور معرفی می کند:
برنامه اصلی چین برای کاهش فقر، توسعه اقتصادی و اشتغالزایی بود. توسعه اقتصادی با هدف ایجاد فرصت های شغلی بیشتر دنبال می شد اگر چه که در این مسیر زیر ساخت ها نیز تقویت می شدند و توان سیاسی و نظامی دولت چین بالا می رفت؛ اما هدف گذاری برنامه ریزان اقتصادی، توسعه برای ایجاد اشتغال و رساندن جمعیت بزرگ چین به مرحله خودکفایی بود.
این کارشناس روابط بین الملل در رابطه با برنامه های اقتصادی چین گفت:
برنامه ریزی، هدف گذاری و زمان بندی برای حصول هدف از نقاط قوت سیاست های چین است. چینی ها با سخت کوشی در مدت زمانی پیش از موعد تعیین شده به اهداف خود می رسند. این سرعت چشمگیر مرهون مطالعه و برنامه ریزی دقیق است.
برنامه چین برای فقرزادی نیز با مطالعه و شناسایی کامل مشکل و کشف روش های حل مساله آغاز شد. چین بعد از شناسایی خانوار های فقیر در سرتاسر این کشور پهناور، پروژه های فقرزدایی متفاوتی را برای مردم هر منطقه تصویب و اجرا کرد.
حتی در سطوحی از اجرای برنامه های فقر زدایی مردم فقیر برخی از مناطق چین ناگزیر به کوچ از محل زندگی خود بودند چون جغرافیای این مناطق مانع از اجرای برنامه های توسعه دولت چین بود.
اگر چین تنها به ارائه کمک های معیشتی بسنده می کرد نه تنها از فقر عظیم رهایی پیدا نمی کرد بلکه بیم آن می رفت که تعداد فقرا در این کشور بیشتر شود و فاجعه ای انسانی در ابعاد جهانی رخ دهد.
سیاست های فقرزدایی در این کشور بر تقویت و توسعه اقتصادی متمرکز است تا هر شهروند چینی از سهم اشتغال خود که اقتصاد رو به رشد ایجاد می کند بهره مند شود. به همین دلیل اقدامات چین در زمینه فقرزدایی یک الگو است.
محمد زارعی، نقش سرمایه گذاری خارجی را در پیشرفت اقتصادی چین موثر می داند. وی گفت:
دولت چین در داخل کشور سیاست توانمند سازی، خودکفایی و افزایش تولید را اجرا می کند و به طور مستمر رویکرد های صادرات را بهبود می بخشد و بازار های جهانی را تسخیر می کند.
چین نشان داده مدیریت اقتصادی موفقی دارد. به ویژه در مبارزه با جرائم اقتصادی و فساد در هر سطحی بسیار موفق عمل کرده و شاخص های اقتصادی خود را بهبود بخشیده است.
جذب سرمایه گذاری خارجی نیازمند اصلاحات گسترده ای است تا فضا برای میزبانی از سرمایه ها مساعد باشد. در زمینه باید چارچوب های قانونی تغییر کند. چین با وجود اینکه کشوری تحت سلطه ایدئولوژی کمونیست است حقوق مالکیت خصوصی را به رسمیت شناخته و نظام تجاری را اصلاح کرده است.
این کارشناس روابط بین الملل در پایان تاکید کرد:
امروز اقتصاد چین بعد از آمریکا در مقام دوم ایستاده است و این درحالی است که بسیاری از کارخانه ها و صنایع آمریکا در حال خروج از این کشور هستند. مقصد بیشتر شرکت ها و مرکز توجه شرکت های چند ملیتی چین است. چون سرمایه به دنبال سود بیشتر و هزینه کمتر است.
امروز با آمریکایی مواجه هستیم که به تدریج تبدیل به یک کشور معمولی است و این در حالی است که چین در قامت یک ابر قدرت پشت سر آمریکا ایستاده است.
