مادران ایرانی فرزندان اول، دوم، سوم و بالاتر را در چه بازه سنی به دنیا می‌آورند؟ و مشوق‌های فرزند سوم و بالاتر که در طرح‌های جمعیتی به آن اشاره می‌شود، برای کدام گروه سنی مادران مؤثرتر است و “فرزند طلایی” به چه فرزندانی اطلاق می‌شود؟
به نقل از راوی خبر ؛ براساس اعلام مرکز آمار ایران، الگوی سنی باروری نشان‌دهنده کاهش میزان باروری کل در همه سنین از جمله گروه‌های سنی ٢� -٢٤ و ٢٥-٢٩ و ٣� -٣٤ ساله در سال ١٣٩٨ است؛ این تغییر بیانگر کاهش باروری به‌ویژه میان گروه سنی جوان است که به‌نوبه خود سهم بسزایی در کاهش میزان باروری کشور داشته است.
میزان باروری کل ایران در سال‌های ١٣٩� تا ١٣٩٨ فراز و فرودی مختلف را تجربه کرده است چنانچه این شاخص در نیمه اول دهه ١٣٩� با شیب ملایمی رو به افزایش بوده به‌گونه‌ای که از ١.٧٥ فرزند در سال ١٣٩� به حدود ٢.� ٧ فرزند در سال ١٣٩٦ رسیده است؛ اما این شاخص پس از سال 96 رو به کاهش گذاشته و در سال 1399 به میزان 1.7 فرزند کاهش یافته است.
اما مادران ایرانی فرزندان اول، دوم، سوم و… را در چه بازه سنی به دنیا می‌آورند؟ و مشوق‌های فرزند سوم و بالاتر که در طرح‌های جمعیتی به آن اشاره می‌شود، برای کدام گروه سنی مادران مؤثرتر است؟
افزایش سن ازدواج یک عارضه طبیعی دارد که کاهش توان باروری و افزایش سن نخستین بارداری در زنان و مردان است؛ یکی از معضلاتی که در زمان حاضر در حوزه ازدواج وجود دارد، بالا رفتن سن ازدواج و فرزندآوری است؛ به‌عبارتی این مسئله یکی از مهم‌ترین دلایل وجود 20 درصد زوج نابارور در کشور است؛ بیشترین قدرت باروری زنان در سنین 20 تا 25 سالگی است؛ باروری و مسائل مربوط به آن یکی از مؤلفه‌هایی است که به‌طور مستقیم به‌روی مقوله جمعیت تأثیرگذار است.
براساس آمار فوق؛ در گروه سنی (30-34) سال، حدود 40 درصد از کل ولادت‌های فرزند سوم و بالاتر؛ 35 درصد ولادت‌های مرتبه دوم و حدود 20 درصد از کل ولادت‌های نخست اتفاق می‌افتد.
در گروه سنی (25-29) میزان ولادت‌های مرتبه اول، دوم و سوم و بالاتر به هم نزدیک است، به این شکل که هر کدام حدود 30 درصد موالید این گروه سنی را تشکیل می‌دهند.
در گروه سنی (20-24) بیشترین موالید مربوط به ولادت‌های مرتبه نخست هستند و به‌ترتیب 15 و 10 درصد از کل موالید مرتبه دوم و نخست در این گروه سنی روی می‌دهند؛ این یکی از نمودهای افزایش سن ازدواج در کشور است!
در گروه سنی (40-44) تنها 5 درصد ولادت‌های مرتبه اول، دوم و بالاتر جای می‌گیرد؛ با این حساب، بیشترین ولادت‌ها در گروه‌های سنی 25 تا 34 سال قرار دارند.
مطالعات نشان می‌دهد، قدرت باروری در خانم‌ها از 17سالگی آغاز می‌شود، در 19سالگی اوج آمادگی بارداری وجود دارد که بارداری ایمن نیز از همین سن شروع می‌شود و تا 42 و 43 سالگی آمادگی برای بارداری ایمن ادامه پیدا می‌کند؛ بعد از 43سالگی نیز این آمادگی وجود دارد و هر کس بخواهد زیر 19 سال و بالای 43 سال صاحب فرزند شود، منع نمی‌شود و تنها نیازمند انجام یک‌سری از مراقبت‌ها است.
در این حوزه در بسیاری از کشورهای توسعه‌یافته جهان با اصطلاحی به‌نام “گلدن بی‌بی: Golden baby” یا (فرزند طلایی) مواجهیم که در متون علمی آنها در حال آموزش و ترویج است؛ بر این اساس، اگر فرزندی از یک مادر زیر 19 سال یا بالای 43 سال به دنیا بیاید، برای آن فرزند ارزشی فوق‌العاده قائل هستند و از آن به‌عنوان فرزند طلایی یاد می‌کنند.
“فرزند طلایی” از نظر ضریب هوشی و رفتار حرکتی و توانمندی‌های مربوط در سطح بالایی قرار دارد در حالی که متأسفانه ما این نوع بارداری در کشور را بارداری پرخطر می‌نامیم!! در غرب خانواده‌ها را تشویق می‌کنند که از این بازه سنی برای فرزندآوری دریغ نکنند و با مراقبت‌ها و حمایت‌های خاص از آنها حمایت می‌شود.
