فوریه (5 اسفند) بحران اوکراین یکساله شد. این بحران طی سال گذشته نه فقط امنیت و ثبات اروپا را تضعیف کرد بلکه فاکتورهای نااطمینانی و ناامنی زیادی را برای جهان به همراه داشت. چگونه باید شعله‌های جنگ را خاموش کرد؟ چگونه باید تاثیر منفی این بحران بر جهان را کاهش داد؟
پکن در اولین سالگرد درگیری در اوکراین، «موضع چین در خصوص راه‌حل سیاسی بحران اوکراین» را منتشر ساخت که ارائه دهنده خرد چینی برای حل این بحران محسوب می‌شود. با نگاهی به تاثیر بحران طی سال گذشته، افکار عمومی بهتر ارزش و اهمیت این پیشنهاد چین را درک می‌کرد. این بحران باعث خسارت‌های جدی هم برای روسیه و هم برای اوکراین شده است. منابع انرژی و غذای جهانی تحت تاثیر قرار گرفته، تورم افزایش یافته، امنیت هسته‌ای به شکل جدی تهدید شده و روند جهانی‌سازی بار دیگر مختل شده است…
درس‌های دردناک این درگیری‌ها به ما ثابت می‌کند که هژمونیسم، سیاست‌های گروهی و تقابل اردوگاهی فقط به جنگ و درگیری منتهی خواهد شد. بحران اوکراین بار دیگر آژیر خطر را برای جهان به صدا در آورده است: جنگ و درگیری هیچ برنده‌ای نخواهد داشت و گفتگو و مذاکره تنها راه‌حل ممکن برای خروج از این بحران است.
چین، هیچ طرفی در بحران اوکراین نیست اما بیکار نیز ننشسته است. مجموعه پیشنهادهای ارائه شده توسط «شی جین پینگ» رئیس جمهوری خلق چین نشان دهنده مسیر صحیح ترویج یک راه‌حل سیاسی برای بحران اوکراین است. راه‌حل اخیر چین فراهم کننده یک راه‌حل جامع و کاربردی برای حل و فصل سیاسی بحران اوکراین محسوب می‌شود. به طور خاص، موضع چین شامل 12 جنبه است. این طرح نه فقط به اصل استوار احترام به حاکمیت تمام کشورها پایبند است بلکه پیشنهاد به کارگیری تدابیری خاص برای حل بحران انسانی اوکراین را نیز ارائه می‌کند. همچنین بحث بازسازی پساجنگ را نیز مطرح کرده و آن را وظیفه تمام طرف‌ها دانسته است.
می‌توان به روشنی دید که این پیشنهادات به طور کامل منعکس کننده مسئولیت‌پذیری چین به عنوان یک کشور بزرگ بر اساس درست و غلط بودن وضعیت، با بهره گیری از عینیت و انصاف و ترویج فعالانه مذکرات صلح است.
وقوع بحران اوکراین نتیجه مجموعه پیچیده‌ای از فاکتورهای در هم تنیده با هم است. در میان آنها، آمریکا و ناتو نقش دمنده به شعله‌های این درگیری را ایفاء کرده و تحریک‌کننده و ترویج‌دهنده بحران اوکراین هستند. اگر این واقعیت را ندیده بگیرید، حل مشکل اوکراین واقعا دشوار خواهد بود.
پیشنهادهای چین مانند «کنار گذاشتن ذهنیت جنگ سرد» و «توقف تحریم‌های یکجانبه» مستقیما بر نقطه ضعف بحران اوکراین دست می‌گذارد که به جهان کمک خواهد کرد بهتر دشواری بحران اوکراین را درک کند.
ایالات متحده و ناتو باید عمیق بیاندیشند. علاوه بر این، درخواست چین برای راه‌اندازی کریدورهای بشردوستانه به منظور تخلیه غیرنظامیان از مناطق جنگی، حفاظت از غیرنظامی و اسرای جنگی و تضمین انتقال غله به خارج بسیار ویژه و محتمل است و منعکس کننده نگرانی‌های شفاف بشری است.
در عین حال چین همچنین نگاهی به دور دست هم دارد. وب سایت «ساوث چاینا مورنینگ پست» اخیرا گزار داد یک مطالعه نشان می‌دهد مناقشه میان روسیه و اوکراین ممکن است باعث افتادن 140 میلیون نفر در چاله فقر شدید شود. با توجه به اینکه نیروگاه هسته‌ای «زاپروژیا» چندین بار هدف گلوله باران قرار گرفته، مردم بسیار نگران ایمنی هسته‌ای آن هستند.
طرف چینی بر لزوم تضمین ثبات زنجیره‌های صنعتی و تامین تاکید و مکررا اعلام کرده تسلیحات هسته‌ای نباید استفاده شود و جنگ‌های هسته‌ای نباید به راه افتد و خواستار حفاظت از تاسیسات هسته‌ای غیرنظامی شده و با توسعه استفاده از تسلیحات بیولوژیکی و شیمیایی توسط هر کشور و تحت هر شرایطی، مخالفت ورزیده است.
چین به طور خاص، پیشنهاد بازسازی پساجنگ را مطرح ساخته و مایل به ارائه کمک و ایفای نقشی سازنده در این خصوص است. این نشان دهنده اخلاق مداری بین‌المللی آن است.
هر چقدر شرایط پیچیده‌تر باشد بیشتر باید خونسرد و علمگرا باشیم و احتیاط بیشتری در عملکرد داشته باشیم. پیشنهاد چین ارائه کننده یک راه‌حل ممکن و شدنی برای بحران اوکراین است و ارزش بررسی عمیق توسط تمام طرف‌های دخیل را دارد. بنا بر این باید به ایجاد صلح مجدد فرصت داد.
