جنگ اوکراین به شکل بحرانی بزرگ درآمده و به مهمترین مساله سیاسی جهان تبدیل شده است. گفته می شود روسیه با اشتباهات محاسباتی وارد این جنگ شد و حمایت همه جانبه اروپا و آمریکا از اوکراین، مسیر این تنش را به سمت بحرانی نظامی و فرسایشی هدایت کرد. کشورهای جهان در برابر این جنگ یا موضع بی طرفی اتخاذ کرده اند و یا در حمایت از اوکراین قرار دارند. در این بین بازیگری چین به عنوان موضع گیری دومین ابرقدرت جهان، نقشی برجسته و قابل توجه است.
حسن بهشتی پور؛ کارشناس روابط بین الملل در این رابطه گفت: چین پس از اولین حمله نظامی روسیه به اوکراین از موضع گیری مستقیم علیه مسکو اجتناب کرد. نماینده چین به قطعنامه سازمان ملل علیه روسیه رای ممتنع داد و این کشور در تحریم بین المللی علیه روسیه نیز شرکت نکرد. اما چین از ادامه و گسترش درگیری نظامی در اوکراین حمایت نمی کند و در این مدت به هیچ یک از طرفین درگیر تسلیحات نظامی نفروخته است.
بهشتی پور در رابطه با نگاه چین در حوزه سیاست خارجی اش گفت: امروز کشورهای قدرتمند دنیا سعی دارند به هر وسیله ای نقش موثری در حل بحران اوکراین داشته باشند. زیرا ادامه داشتن جنگ اوکراین بحران های جدیدی در عرصه بین المللی ایجاد خواهد کرد. چین هم تلاش دارد به حل این مناقشه کمک کند. اما این کشور اهداف مختلفی را دنبال می کند زیرا چین از هر بستری برای شکل دادن به فرصت های مختلف بهره می برد و در هر بستری منافع ملی خود را جست و جو می کند.
وی در این رابطه افزود: اگرچه کشور چین در جهان امروز ابرقدرت است اما این کشور روحیه ای اقتصادی دارد و خواستار ماجراجویی و سلطه گری سیاسی نیست. در پس هر تصمیم و سیاست ورزی چین مشخص است که محور فعالیت های این کشور حول منافع اقتصادی است.
بهشتی پور موقعیت چین در جهان دوق طبی بعد از جنگ اوکراین را اینطور تشریح کرد: پکن ارزنده ترین شریک اقتصادی مسکو است. به ویژه بعد از بحران اوکراین، انزوای روسیه در غرب و تحریم روسیه ارتباط روس ها با بازار های غرب قطع شده و از این منظر ارزنده بودن روابط اقتصادی چین و روسیه خود را نشان می دهد. زیرا پکن نمی خواهد برای مسکو شریکی غیر قابل اعتماد باشد.
وی افزود: چین دو هزار میلیارد دلار سرمایه گذاری در آمریکا دارد. حجم معاملات اقتصادی میان دو کشور در سال گذشته بالای چهارصد میلارد دلار براورد شده است. چین نمی تواند از چنین ظرفیت اقتصادی بزرگی چشم پوشی کند.
بهشتی پور ادامه داد: اما در صورت فرسایشی شدن جنگ اوکراین با توجه به موضع پکن در قبال مسکو، این وضعیت می تواند به ایجاد شکاف و اختلاف میان چین و غرب دامن بزند و با ناامن کردن مقاصد تجاری غرب برای چین، شرایط را برای این کشور سخت کند. ادامه داشتن جنگ اوکراین به آسانی می تواند دورنمای روابط چین و غرب را تحت تاثیر قرار بدهد.
حسن بهشتی پور در پایان به ایده چین برای صلح اوکراین اشاره کرد و گفت: از این رو چین در سال روز آغاز جنگ اوکراین طرحی دوازده بندی در مورد پایان دادن به این جنگ منتشر کرد و به دنیا نشان داد که خواهان متوقف شدن این جنگ است و به عنوان ابرقدرتی جهانی در صدد ایفای نقش میانجی است. به همین دلیل این طرح با موضع گیری مثبت اوکراین و رییس جمهور این کشور، ولادمیر زنسکی همراه بود.
