اعتیاد به غذا واقعیت دارد؟

اعتیاد به غذا همچنان یک موضوع بحث برانگیز در جامعه علمی به شمار می آید.

مفهوم اعتیاد به غذا تا حدی ناشی از نگرانی های مربوط به افزایش نرخ چاقی در ایالات متحده و سایر نقاط جهان است. منابع معتبر و موثق معتقدند این مفهوم باید برای توصیف عادت های غذایی اجباری در انسان استفاده شود؛ عادت هایی که ممکن است شبیه رفتارهای اعتیادمانند باشد.

تحقیقات یک منبع معتبر نشان می دهد که برخی از افراد ممکن است بیش از دیگران نسبت به غذاهای خوش طعم -یعنی غذاهایی که دارای چربی و قند زیادی هستند- اعتیاد داشته باشند. منابع دیگری نیز حاکی از آن است که افرادی ممکن است اعتیاد به غذا را تجربه کنند که به آن رفتارهای “جویا”گفته می شود. همچنین برخی افراد ممکن است علائم و هوس هایی از خود بروز دهند که مشابه چیزی است که مردم معمولاً به عنوان بخشی از اختلال مصرف مواد تجربه می کنند.
در این زمینه، هیچ تعریف بالینی پذیرفته شده در سطح جهانی وجود ندارد. منبع معتبر “اعتیاد به غذا” و راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-5) این ویژگی را به عنوان یک بیماری ذکر نکرده است. با این حال، محققان برخی رفتارهای مرتبط با این مفهوم را شناسایی کرده اند که شامل پرخوری اجباری حتی بدون گرسنگی، تمایل غیرارادی برای مصرف غذاهای پرچرب و شیرین، مشکل در کنترل مصرف غذا، پرخوری و الگوی غذایی نامنظم می باشد.

برخی منابع موثق تأکید کرده اند که غذاهای خوش طعم -یا حتی به طور کلی غذاها- قسمت های خاصی از مغز را تحریک کرده و فعالیت های عصبی مشابه مواد مخدر را ایجاد می کنند. هیپوکامی، دمی و انسولا سه ناحیه مغزی هستند که محققان عنوان کرده اند که در این رابطه نقش دارند. به عنوان مثال، غذاها و مواد مخدر هر دو منجر به ترشح هورمون هایی مانند دوپامین می شوند که بدن به طور طبیعی تولید می کند.
این هورمونها بخشی از “منبع سرخوشی در سیستم بدن” یا مدار مزولیمبیک در مغز هستند که مسئول انگیزه، خواسته، میل و اشتیاق انسان می باشد. از نظر تئوری، می توان این رفتار را با پدیده حساسیت انگیزشی توضیح داد؛ این که به نظر می رسد فرد بخواهد چیزی را بخورد که حتی آن را دوست ندارد، به شرطی که آن ماده غذایی مراکز لذت در مغز او را تحریک کند.

به عنوان مثال، مردم ممکن است هوس یک نوشیدنی شیرین کنند زیرا به دلیل آزاد شدن دوپامین احساس خوبی در آنها ایجاد می کند نه به این دلیل که واقعاً از نوشیدن آن نوشیدنی لذت می برند! مفهوم اعتیاد به مواد غذایی توجه بسیاری از مجامع علمی را به خود جلب کرده است. برخی آن را به عنوان یک عامل اصلی بالقوه برای چاقی و برخی دیگر آن را نشانه ای از اضافه وزن بدن می دانند. این منبع معتبر به اثبات می رساند که رفتارهای مرتبط با اعتیاد به مواد غذایی در افرادی که به دنبال جراحی های چاقی یا کاهش وزن هستند، در سطح بالاتری رخ می دهد.